Helô! Giulietta ydw i, neu Giu yn fyr, a fy rhagenwau ydy nhw/eu. Rwy’n fyfyriwr PhD trydedd flwyddyn yn CSM, yn ysgrifennu traethawd ymchwil ar brofiadau trawsryweddol o gynghrair yn niwydiant lletygarwch y DU (mae’n deitl gweithredol). Er fy mod yn caru’r byd academaidd ac yn astudio ar gyfer fy PhD, nid yw wedi bod heb ei heriau. Rhwng jyglo fy ymchwil PhD, gweithio’n rhan-amser, ac awtistiaeth a gafodd ddiagnosis hwyr, rwy’n aml yn cael fy hun wedi fy llethu ac wedi blino’n lân.
Rwy’n dueddol o boeni am fod ar ei hôl hi, cynhyrchu gwaith sy’n ddigon da, a gwneud cyfraniad ystyrlon nid yn unig i fy maes, ond i’m cymuned hefyd. Gall y pryderon hyn fod yn wanychol ar brydiau, gan fy ngadael yn teimlo’n flinedig ac yn brin o gymhelliant. Rwyf wedi dysgu – y ffordd galed – bod blaenoriaethu fy iechyd meddwl a llesiant yn ystod y daith hon yn hanfodol. Un peth sy’n helpu gyda’r pethau hyn yn gyffredinol yw dod o hyd i hobi.
Fy annwyl ddarllenwyr – gadewch imi eich cyflwyno i fyd HEMA.
Mae HEMA yn sefyll am Historical European Martial Arts, ac os nad ydych chi’n gwybod beth ydyw – yn y bôn, ymladd cleddyfau ydyw, er ein bod ni’n defnyddio arfau eraill hefyd! Yn bersonol, rwyf wrth fy modd â dagerau, oherwydd mae trywanu yn llawer o hwyl (ond dim ond gyda chaniatâd, arfau di-fin, ac offer amddiffynnol – byddwch yn ddiogel bawb). Fe’i gelwir weithiau hefyd yn Historical Fencing, neu WMA (Western Martial Arts).
Darganfyddais HEMA dros flwyddyn yn ôl, ac mae wedi newid fy mywyd mewn cymaint o ffyrdd. Nid yn unig y mae wedi rhoi cyfle i gwrdd â phobl newydd a gwneud ffrindiau (y mae llawer ohonynt hefyd yn fyfyrwyr PhD!), ond mae hefyd wedi rhoi ymdeimlad o gyflawniad a hyder i mi. Mae wedi fy nysgu i ymddiried ynof fy hun, blaenoriaethu fy iechyd, a gwerthfawrogi hunanofal. Yn y flwyddyn ddiwethaf, mae wedi fy helpu i drosglwyddo o gyflwr o straen cronig i gyflwr o gydbwysedd cymharol. Hefyd, mae gwneud cyflwyniadau yn ymddangos yn llawer llai brawychus pan fyddwch chi wedi arfer amddiffyn eich hun rhag i gleddyf hir ddod tuag at eich pen.
Ar ddiwedd 2023, nid oeddwn mewn lle da yn feddyliol, ond gofal a chefnogaeth aelodau eraill fy nghlwb HEMA a wnaeth fy annog i ystyried fy iechyd dros fy nghynhyrchedd – a gwnes y penderfyniad i gymryd fy PhD o astudiaeth amser llawn i astudiaeth rhan-amser. Roedd logisteg y newid hwn braidd yn straen ynddo’i hun, ond rydw i bellach yn fwy hamddenol ac mewn gofod llawer gwell nag yr oeddwn yn yr hydref diwethaf.
Dangosodd y ffrindiau rydw i wedi’u gwneud trwy HEMA i mi, hyd yn oed yn yr anhrefn o wneud PhD, fod modd dod o hyd i amser bob tro ar gyfer llawenydd a boddhad y tu allan i’r byd academaidd. Nid oes angen i chi ddechrau ar rywbeth fel ymladd cleddyfau treisgar i ddod o hyd i ffrindiau da neu brofi’r manteision hyn – bydd unrhyw hobi neu weithgaredd sy’n gwneud i chi symud, siarad ag eraill, a theimlo eich bod yn cael cefnogaeth yn gwneud hynny – ond mae cleddyfau’n cŵl iawn. Rwyf hefyd yn nodi rhywbeth sy’n gwneud i chi symud, oherwydd mae llawer o fanteision i ymarfer corff – ond rwy’n meddwl y byddech chi i gyd yn diflasu pe bawn i’n dechrau rhestru pob un ohonynt, ond, i mi, roeddwn i eisiau math o ymarfer corff a allai gadw fy meddwl yn brysur ac yn wirioneddol hwyl i’w wneud. Yn ffodus, os ydych chi wedi’ch lleoli yng Nghaerdydd fel fi mae yna ddigonedd o gyfleoedd i roi cynnig ar wahanol weithgareddau, o’r llawr sglefrio, clybiau HEMA, grŵp dawnsio Morris lleol, dringo creigiau, a dw i’n credu bod hyd yn oed rhai lleoedd sy’n dysgu sgiliau syrcas. Os ydych chi’n rhywun sy’n mynd yn gaeth i’ch meddyliau yn aml, edrychwch pa gyfleoedd sydd o’ch cwmpas a rhowch gynnig ar rywbeth newydd. Efallai y byddwch chi’n ei gasáu, ond efallai y byddwch chi’n dod o hyd i rywle rydych chi’n teimlo eich bod chi’n perthyn.
Fel myfyrwyr PhD, mae’n hawdd i ni deimlo’n ynysig ac yn unig yn ein brwydrau. Ond rwyf am annog unrhyw un arall sy’n delio â’r straen o gwblhau PhD i chwilio am brofiadau cyffrous a chysylltu â phobl eraill. Boed yn HEMA neu rywbeth arall yn gyfan gwbl, gall cael cymuned o bobl o’r un anian wneud byd o wahaniaeth yn eich taith i’ch helpu i gofio nad ydych ar eich pen eich hun, a bod gobaith bob amser i ddod o hyd i ffordd ymlaen.